Voetbal in Guinee-Bissau

Voetbal is de meest populaire sport in Guinee-Bissau voor mannen en voor vrouwen.

De voetbalsport in Guinee-Bissau wordt sinds 1975 georganiseerd door de Guinee-Bissause Voetbalfederatie (Portugees: Federação de Futebol da Guiné-Bissau - FFGB).[1] De federatie beheert zowel het nationale voetbalteam als de nationale competitie.

Voetbal in Guinee-Bissau is gekenmerkt door de historische relatie met Portugal als vroegere kolonisator onder meer via clubs met namen die lijken op de Portugese clubs: Sporting Clube de Bissau en Sporting Lissabon, Sport Bissau e Benfica en SL Benfica (ook uit Lissabon). Ook spelen veel Guinee-Bissause voetballers in Portugal.

Binnenlands voetbal

In de koloniale tijd werd al een nationale voetbalcompetitie gehouden. De bevrijdingsoorlog (van 1961-1974) zorgde voor het grotendeels stilleggen van de competitie. Sinds 1975 organiseert de FFGB het nationale kampioenschap, de Campeonato Nacional da Guiné-Bissau. Sporting Clube de Bissau heeft het record met 14 titels.[2] Er bestaan drie divisies.

De nationale bekercompetitie (Portugees: de Taça Nacional da Guiné-Bissau) werd voor de onafhankelijkheid enkele keren gehouden (bv in 1970).[3] Na de onafhankelijkheid in 1974 werd de bekercompetitie georganiseerd door de FFGB. In enkele jaren (1975, 1995, 1999, 2000, 2003, 2007, 2012, 2016) vonden er geen bekerwedstrijden plaats, door verschillende oorzaken (politieke onrust, financiële perikelen). In 2020 werd de competitie gestopt door de coronapandemie.[3]

Tot dusverre kon geen enkele club uit Guinee-Bissau zich kwalificeren voor de CAF Champions League.

Nationale selectie

Het Guinee-Bissaus voetbalelftal neemt sinds 1986 deel aan FIFA-toernooien. In 2017 kwalificeerde het nationale team zich voor het Afrikaans kampioenschap voetbal. In 2020 kon de nationale selectie zich in groep I niet kwalificeren voor deze landencompetitie. Op 31 maart 2021 kwalificeerde het nationale team zich voor het Afrikaans kampioenschap voetbal door een 3-0 overwinning op Congo in Bissau.[4]

Guinee-Bissau nam verschillende keren deel aan de West-Afrikaanse Amílcar Cabral Cup (tussen 1979 en 2007). Het land was zelf gastheer in 1979, 1988 en 2007. Tot nu toe neemt de nationale selectie altijd deel aan de voetbalcompetities in de Jogos da Lusofonia.[5]

In december 2020 eindigde Guinee-Bissau op de 120e plaats op de FIFA-wereldranglijst. Zijn hoogste FIFA-plaatsing bereikte de selectie in juli 2016 met de 68e plaats, de slechtste in februari 2009 met de 194e plaats.[6] Na de uitschakeling voor de CAF 2021 daalde de FIFA-ranking van het nationale elftal met 11 punten naar de positie 109 (oktober 2021).[7]

Sinds 2017 coacht de Guinee-Bissause ex-international Baciro Candé het nationale team van Guinee-Bissau.[8]

Damesvoetbal

Het nationale voetbalelftal van Guinee-Bissau voor dames heeft zich in 2002 en 2014 twee keer gekwalificeerd voor de Women's Africa Cup of Nations, maar de FFGB trok zich beide keren terug.

Spelers in het buitenland

Voor veel talentvolle Guinee-Bissause voetballers is hun land te klein. Ze worden gespot en spelen in buitenlandse clubs. Hieronder een lijst van voetballers die geboren zijn in Guinee-Bissau en in buitenlandse clubs spelen of gespeeld hebben.

Vlag van Guinee-Bissau = Guinee-Bissau Vlag van Portugal = Portugal Vlag van Spanje = Spanje Vlag van Zweden = Zweden
Naam Geboorteplaats Geboortedatum Nationaliteit Positie(s) Meest recente club Meest recente speelseizoen Referenties
Adelino Augusto Lopes (Lino) Bissau 21-11-1976 Vlag van Portugal Vlag van Guinee-Bissau middenvelder Lokomotiv Sofia (Bulgarije) 2008/2009 [9]
Muhamed Lamine Jabula Sanó (Malá) Bissau 6-12-1979 Vlag van Guinee-Bissau middenvelder Doxa 2009/2010 [10]
Vladimir Mendes Gomes Guinee-Bissau 8-12-1983 Vlag van Guinee-Bissau middenvelder Sport Benfica e Castelo Branco (Portugal) 2010/2011 [11]
Daniel Kenedy Pimental Mateus dos Santos (Kenedy) Bissau (Guinee) 18-2-1974 Vlag van Portugal middenvelder Peramaikos F.C. (Griekenland) 2011/2012 [12]
Sufrim Lopes Bissau 25-3-1981 Vlag van Portugal middenvelder Torreense (Portugal) 2011/2012 [13]
Dionísio Mendes Fernandes Bissau 21-9-1981 Vlag van Portugal Vlag van Guinee-Bissau aanvaller Stade Tunisien (Tunesië) 2012/2013 [14]
Ednilson Pedro Rocha Andrade Mendes Bissau 25-9-1982 Vlag van Portugal Vlag van Guinee-Bissau middenvelder Vasas SC (Hongarije) 2012/2013 [15]
Bafodé Dabo Carvalho Bissau 25-11-1983 Vlag van Portugal Vlag van Guinee-Bissau middenvelder Aris Limassol (Cyprus) 2013/2014 [16]
Ankyofnna Encada Bissau 6-10-1978 Vlag van Portugal Vlag van Guinee-Bissau middenvelder Sporting da Beira (Mozambique) 2013/2014 [17]
Adul Baldé Bissau 9-4-1989 Vlag van Portugal Vlag van Guinee-Bissau aanvaller Kayl-Tétange (Luxemburg) 2013/2014 [18]
Ivanildo Soares Cassamá Bissau 9-1-1986 Vlag van Guinee-Bissau aanvaller Académica Coimbra (Portugal) 2015/2016 [19]
Saido Indjai Banja Bissau 19-7-1981 Vlag van Portugal Vlag van Guinee-Bissau verdediger Leixões (Portugal) 2015/2016 [20]
Ibraima Fali Baldé Bissau 15-1-1986 Vlag van Guinee-Bissau aanvaller Cacém (Portugal) 2016/2017 [21]
Mamadi Baldé Bissau 15-8-1978 Vlag van Portugal Vlag van Guinee-Bissau verdediger Moura (Portugal) 2018/2019 [22]
Benvindo António dos Santos Moreno Bissau 10-11-1989 Vlag van Portugal aanvaller Leça FC (Portugal) 2018/2019 [23]
Bacari Djaló Bissau 12-8-1983 Vlag van Portugal Vlag van Guinee-Bissau aanvaller Atert Bissen (Luxemburg) 2018/2019 [24]
Bocundji Cá Biombo 28-12-1986 Vlag van Guinee-Bissau middenvelder SC Bastia (Frankrijk) 2018/2019 [25]
Yannick dos Santos Djaló Bissau 5-5-1986 Vlag van Portugal aanvaller Ratchaburi FC (Thailand) 2019/2020 [26]
Leonísio Julio Sami Bissau 18-12-1988 Vlag van Portugal Vlag van Guinee-Bissau aanvaller Valletta FC (Malta) 2020/2021 [27]
Anssumane Fati Vieira (Ansu Fati) Bissau 31-10-2002 Vlag van Spanje aanvaller FC Barcelona (Spanje) 2020/2021 [28]
Amido Baldé Bissau 16-5-1991 Vlag van Guinee-Bissau aanvaller zonder club 2021 [29]
Mama Baldé Bissau 6-11-1995 Vlag van Guinee-Bissau middenvelder Troyes (Frankrijk) augustus 2021 [30]
Mimito Biai Bissau 12-12-1997 Vlag van Portugal Vlag van Guinee-Bissau middenvelder Académica Coimbra (Portugal) 2020/2021 [31]
Armindo Tué Na Bangna (Bruma) Bissau 24-10-1994 Vlag van Portugal Vlag van Guinee-Bissau aanvaller PSV 2021 [32]
Fali Candé Bissau 24-1-1998 Vlag van Portugal Vlag van Guinee-Bissau aanvaller Portimonense SC (Portugal) 2020/2021 [33]
Moreto Moro Cassamá Bissau 16-2-1998 Vlag van Guinee-Bissau middenvelder Stade de Reims (Frankrijk) 2020/2021 [34]
Bubacar Boi Djaló Bissau 2-2-1997 Vlag van Portugal middenvelder HJK Helsinki (Finland) 2020/2021 [35]
Carlos Apna Embalo Bissau 25-11-1994 Vlag van Guinee-Bissau aanvaller KAS Eupen (België) 2020/2021 [36]
Éderzito António Macedo Lopes (Éder) Bissau 22-12-1987 Vlag van Portugal aanvaller zonder club 2021 [37]
Francisco Santos da Silva Júnior (Francisco Júnior) Bissau 18-1-1992 Vlag van Guinee-Bissau middenvelder Gaz Metan Media (Roemenië) 2020/2021 [38]
Esmaël Gonçalves (Isma) Bissau 25-6-1991 Vlag van Guinee-Bissau aanvaller Chennaiyin FC (India) 2020/2021 [39]
Edgar Miguel Ié Bissau 1-5-1994 Vlag van Portugal verdediger Trabzonspor (Turkije) 2020/2021 [40]
João Lamine Jaquité Bissau 22-21-1996 Vlag van Guinee-Bissau middenvelder CD Tondela (Portugal) 2020/2021 [41]
João Mário Nunes Fernandes Bissau 11-10-1993 Vlag van Guinee-Bissau aanvaller zonder club 2021 [42]
Jorge Fernando Barbosa Intima (Jorginho) Bissau 21-9-1995 Vlag van Guinee-Bissau aanvaller PFC Ludogorets (Bulgarije) 2021 [43]
Joelson Augusto Mango Mendes Fernandes Bissau 28-2-2003 Vlag van Portugal aanvaller Sporting Lissabon (Portugal) 2020/2021 [44]
Manconi Soriano Mané (Sori Mané) Bissau 3-4-1996 Vlag van Guinee-Bissau middenvelder Moreirense FC (Portugal) 2020/2021 [45]
Jonas Asvedo Mendes Cabienque, Guinee-Bissau 20-11-1989 Vlag van Portugal Vlag van Guinee-Bissau doelman zonder club 2021 [46]
Danilo Luís Hélio Pereira Bissau 9-9-1991 Vlag van Portugal verdediger Paris Saint-Germain (Frankrijk) 2020/2021 [47]
Toni Brito Silva Sá (Toni Silva) Bissau 15-9-1993 Vlag van Portugal Vlag van Guinee-Bissau aanvaller Tobol Qostanay (Kazachstan) 2021 [48]
Nanissio Justino Mendes Soares (Nani) Bissau 17-9-1991 Vlag van Guinee-Bissau middenvelder Olympiakos Nicosia (Cyprus) 2020/2021 [49]
Ronaldo Vieira Nan Bissau 19-7-1998 Vlag van Engeland Vlag van Guinee-Bissau middenvelder UC Sampdoria (Italië) 2020/2021 [50]

Voetnoten

  1. ↑ (en) CAF-Confedération Africaine du Football, CAFOnline.com. CAF Online. Geraadpleegd op 30 januari 2021.
  2. ↑ (pt) Liga Guiné-Bissau Palmarés (records). Zerozero. Geraadpleegd op 30 januari 2021.
  3. ↑ a b (en) Guinea Bissau - List of Cup Winners. www.rsssf.com. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Geraadpleegd op 30 januari 2021.
  4. ↑ (en) Africa Cup of Nations: Cape Verde, Guinea-Bissau, Mauritania, and Ethiopia qualify. BBC Africa (31-3-2021). Geraadpleegd op 1-4-2021.
  5. ↑ De Lusofonia Spelen is een meervoudig sport evenement voor Portugeestalige landen. De voetbal competitie werd drie keer gehouden (in 2004, 2006 en 2014) alleen voor mannen.
  6. ↑ (en) FIFA.com, The FIFA World Ranking. www.fifa.com. Geraadpleegd op 30 januari 2021.
  7. ↑ (en) FIFA. fifa.com. Geraadpleegd op 27 oktober 2021.
  8. ↑ Baciro Candé. Soccerway. Geraadpleegd op 30 januari 2021.
  9. ↑ (en) Lino. Soccerway. Geraadpleegd op 19 maart 2021.
  10. ↑ (en) Malá :: Mohamed Lamine Jabula Sanó ::. www.playmakerstats.com. Geraadpleegd op 16 maart 2021.
  11. ↑ (fr) Vladimir Gomes. www.leballonrond.fr. Geraadpleegd op 19 maart 2021.
  12. ↑ (en) Kenedy. Soccerway. Geraadpleegd op 19 maart 2021.
  13. ↑ Sufrim Lopes. www.transfermarkt.nl. Geraadpleegd op 27 oktober 2021.
  14. ↑ Dionísio. Transfermarkt. Geraadpleegd op 19 maart 2021.
  15. ↑ (pt) Ednilson. www.zerozero.pt. Geraadpleegd op 19 maart 2021.
  16. ↑ (en) Carvalho. Transfermarkt. Geraadpleegd op 19 maart 2021.
  17. ↑ (en) Ankyofnna. Soccerway. Geraadpleegd op 19 maart 2021.
  18. ↑ Adul Baldé. Transfermarkt. Geraadpleegd op 19 maart 2021.
  19. ↑ Ivanildo. Transfermarkt. Geraadpleegd op 16 maart 2021.
  20. ↑ (en) Banjai. Soccerway. Geraadpleegd op 19 maart 2021.
  21. ↑ Ibraima Baldé. Transfermarkt. Geraadpleegd op 19 maart 2021.
  22. ↑ (en) Mamadi. Soccerway. Geraadpleegd op 19 maart 2021.
  23. ↑ Benvindo. Transfermarkt. Geraadpleegd op 19 maart 2021.
  24. ↑ (en) Bacari Djaló. www.national-football-teams.com. Geraadpleegd op 19 maart 2021.
  25. ↑ Bocundji Ca. _\Transfermarkt. Geraadpleegd op 16 maart 2021.
  26. ↑ Yannick Djaló. Soccerway. Geraadpleegd op 14 maart 2021.
  27. ↑ (en) Sami. www.transfermarkt.com. Geraadpleegd op 27 oktober 2021.
  28. ↑ Ansu Fati. Transfermarkt. Geraadpleegd op 16 januari 2021.
  29. ↑ Amido Baldé. www.transfermarkt.nl. Geraadpleegd op 21 juli 2021.
  30. ↑ (en) Troyes sign winger Mama Baldé from DIjon. Get French Football News. Geraadpleegd op 2 augustus 2021.
  31. ↑ Mimito Biai. Soccerway. Geraadpleegd op 23 januari 2021.
  32. ↑ Bruma. Soccerway. Geraadpleegd op 23 januari 2021.
  33. ↑ Fali Candé. Soccerway. Geraadpleegd op 23 januari 2021.
  34. ↑ Moreto Cassamã. Soccerway. Geraadpleegd op 24 januari 2021.
  35. ↑ Bubacar Djaló. Soccerway. Geraadpleegd op 24 januari 2021.
  36. ↑ Carlos Embalo. Soccerway. Geraadpleegd op 24 januari 2021.
  37. ↑ Éder. www.transfermarkt.nl. Geraadpleegd op 21 juli 2021.
  38. ↑ Francisco Júnior. Soccerway. Geraadpleegd op 24 januari 2021.
  39. ↑ Isma. Soccerway. Geraadpleegd op 24 januari 2021.
  40. ↑ Edgar Ié. Transfermarkt. Geraadpleegd op 22 juni 2021.
  41. ↑ João Jaquité. Soccerway. Geraadpleegd op 24 januari 2021.
  42. ↑ João Mário. www.transfermarkt.nl. Geraadpleegd op 21 juli 2021.
  43. ↑ Jorginho. www.transfermarkt.nl. Geraadpleegd op 21 juli 2021.
  44. ↑ Joelson Fernandes. Soccerway. Geraadpleegd op 25 januari 2021.
  45. ↑ Sori Mané. Soccerway. Geraadpleegd op 25 januari 2021.
  46. ↑ (en) Jonas Mendes leaved Black Leopards for DStv Premiership options. Kick Off (13 juli 2021). Geraadpleegd op 21 juli 2021.
  47. ↑ Danilo Pereira. Soccerway. Geraadpleegd op 25 januari 2021.
  48. ↑ Toni Silva. www.transfermarkt.nl. Geraadpleegd op 21 juli 2021.
  49. ↑ Nani Soares. Soccerway. Geraadpleegd op 25 januari 2021.
  50. ↑ Ronaldo Vieira. www.transfermarkt.nl. Geraadpleegd op 21 juli 2021.

Bronnen

  • Guinee-Bissaus voetbalelftal (Wikipedia)
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Football in Guinea-Bissau op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
  • (nl) Transfermarkt
  • (nl) Soccerway
  • (en) Footballdatabase
  • (pt) Zerozero